Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB), Yükseköğretim Kurumu (YÖK) ve 5 üniversite arasında imzalanan Sosyal Araştırmalar ve Yenilik Enstitüsü Protokolüne göre, sağlık ve mühendislik alanlarında var olan veriye dayalı araştırma anlayışını, sosyal alana uyarlanması hedefleniyor.
13 Aralık 2022 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 6547 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi bünyesinde kurulan "Sosyal Araştırmalar ve Yenilik Enstitüsü" Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Başkanlığımızın müşterek çalışmaları, tasarımı ile çalışma esas ve usullerini belirleyen protokolü Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve taraf olan üniversitelerin rektörleri ile imzalandı. Buna göre, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi koordinasyonunda kurulan enstitü Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi'de kurulan konsorsiyumda yönlendirici olarak bulunacak.
Ülkelerin sürdürülebilir kalkınmasının ve yapısal dönüşümlerinin sağlanmasında sosyal, kültürel ve insani konularda kaydedilen gelişmeler, en az ekonomik göstergelerdeki gelişmeler kadar önem taşıdığını belirten Strateji ve Bütçe Başkanı Şenel, "Dünyada köklü değişim ve dönüşümlerin yaşandığı bir dönemde, ülkemizin ekonomik olduğu kadar sosyal, kültürel ve insani kalkınma hedeflerine yönelik alanlarda daha fazla sayıda, yüksek nitelik ve çeşitlilikte bilimsel araştırmalara olan ihtiyacı günbegün artmaktadır. Bilgi üretme misyonu ve araştırma kapasiteleri ile üniversitelerimizde sosyal ve kültürel hayatın tüm unsurlarına dair geçmişten günümüze yaşanan değişim ve gelişimi doğru okuyup, doğru tahlil eden bilimsel araştırmaların artırılması, bu alanda özgün ve etkin politikalar geliştirilmesine, dolayısıyla ülkemizin kalkınması ve insanımızın refahına katkı sağlayacaktır" ifadelerine yer verdi.
2023 Yılı Yatırım Programı çerçevesinde üniversitelerde yürütülen sosyal araştırma projelerine 20 milyon TL'lik kaynak ayrıldığını dile getiren Şenel, "Bu süreçte Başkanlığımız, işbirliğinin en etkin şekilde yürütülmesine ve ülkemizin kalkınma hedeflerine yönelik stratejik öncelikler ışığında sosyal alanlardaki bilimsel araştırmaların desteklenmesine yönelik aktif katkı sağlayacaktır. Bu çerçevede, 2023 Yılı Yatırım Programında, üniversitelerin araştırma altyapı projelerine ve bilimsel araştırma projelerine ayırdığımız diğer kaynaklara ilave olarak, Enstitü bünyesinde üniversitelerimizce yürütülecek sosyal araştırma projelerine tahsis edilmek üzere 20 milyon TL kaynak ayrılmıştır. Bu önemli girişim kamu ve üniversitelerimiz arasındaki araştırma ve geliştirme işbirliğini sosyal bilimleri de kapsayacak şekilde genişletmek ve derinleştirmek için bir fırsat teşkil etmektedir. Enstitü bünyesinde gerçekleştirilecek faaliyetlerin, lisansüstü eğitim ve tez çalışmaları ile araştırma projelerinin başarılı bir şekilde yürütülerek ülkemize faydalı çalışmalar üretilmesi ve bu işbirliğinin devamında benzer uygulamaların yaygınlaştırılması temel hedefimizdir" dedi.
Enstitünün finansal olarak desteklenecek olan bu enstitüde toplumumuzun sosyal yapısı ve ileriye yönelik toplumsal eğilimleri, dünyadaki sosyal gelişmeler ve eğilimler ile ilgili yapılacak sosyal araştırmalar konusunda bir ilk olarak proje bazlı lisansüstü programlar açılacağını dile getiren YÖK Başkanı Özvar, "İmzaladığımız protokol çerçevesinde, Strateji ve Bütçe Başkanımızın başkanlığını yapacağı bir Danışma Kurulunun rehberliğinde çalışmalarını yürütecek olan enstitünün tasarımı bazı ilkleri içermektedir. Strateji ve Bütçe Başkanlığınca finansal olarak desteklenecek olan bu enstitüde toplumumuzun sosyal yapısı ve ileriye yönelik toplumsal eğilimleri, dünyadaki sosyal gelişmeler ve eğilimler ile ilgili yapılacak sosyal araştırmalar konusunda bir ilk olarak proje bazlı lisansüstü programlar açılacaktır. Ayrıca Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesinin koordinasyonunda dört üniversitemiz bu enstitünün konsorsiyumunda yönlendirici olarak bulunacaklardır. Yükseköğretim Kurulu olarak, sosyal bilimler alanında veriye ve bulguya dayalı politika geliştirme anlayışının yaygınlaştırılması amacıyla, Strateji ve Bütçe Başkanlığımız ile bu protokole taraf olan, İşbirliği Üniversiteleri olarak tanımladığımız; Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi sosyal bilimler ile ilgili araştırma kapasitelerini Sosyal Araştırmalar ve Yenilik Enstitüsünün araştırmalarında ve çalışmalarında kullanacaklardır. Anılan bu üniversiteler gerekli gördükleri takdirde diğer üniversitelerimizin sosyal bilim insanı ve araştırmacılarından da enstitünün çalışmaları için katkı alacaklardır. Sosyal Araştırmalar ve Yenilik Enstitüsü; ülkemizin Kalkınma Planları, Cumhurbaşkanlığı Programları ve Orta Vadeli Programlar gibi üst politika belgelerinde yer alan stratejik öncelikler istikametinde, sosyal ve beşerî alanlarda lisansüstü eğitim yapmak ve araştırma projeleri yürütmek üzere, Strateji ve Bütçe Başkanlığının danışmanlığı, desteği ve araştırma sonuçlarını izlemesi suretiyle çalışmalarını yürütecektir" diye konuştu.
Araştırmalar ve Yenilik Enstitüsü, sosyal çalışmaların niteliğini artırmayı da hedeflediklerini aktaran Özvar, şu ifadeleri kullandı:
"Enstitünün önemli yeniliklerinden biri de Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı finansmanıyla projelerin hayata geçirilecek olmasıdır. Projelerin hayata geçirilmesinde Enstitü bünyesindeki veya Enstitü ile ilişkili araştırmacılar, öğretim elemanları ve öğrenciler rol alacaklardır. Enstitü, ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaç duyduğu sosyal ve beşerî alanlarda saha araştırmaları aracılığıyla veriler toplayacak, bu verileri kullanarak lisansüstü tezlerin yazılmasını ve bu tezler üzerinden politika önerileri üretilmesini sağlayacaktır. Bu enstitü vasıtasıyla, farklı üniversitelerimizin sosyal ve beşerî alanlarda sahip oldukları birikim bir araya getirilerek verimli bir şekilde kullanabilmeleri sağlanacaktır. İmzalanacak bu protokolle sosyal ve beşerî alanlara yönelik veriye dayalı araştırma anlayışını öne çıkaran karar destek mekanizmaları, politika yapıcıların kamu kaynaklarını en verimli şekilde kullanabilmelerini mümkün kılacaktır."
