TÜBİTAK Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması'nda birinci olan öğrenciler, hayallerini gerçeğe dönüştürdü. TEKNOFEST çerçevesinde düzenlenen yarışmada meşe palamudundan biyoplastik geliştiren liseli gençler, projelerini Antarktika'da test etme imkanını buldu.
TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından 2022'de TEKNOFEST çerçevesinde düzenlenen Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması'nda 3 kız öğrenci, "Kutup Okyanuslarındaki Biyoplastik Kirliliğini Önlemek İçin Yerli ve Milli Biyoplastik Materyal Üretimi Projesi" ile birinci oldu.
Lise öğrencileri, meşe ağacı palamudunu kullanarak biyoplastik film sentezledi. Bu projeleriyle hem doğada 45 günde çözünebilen hem de plastiklerden 20 kat dayanıklı bir malzeme elde etti. Şampiyon kızlar, Giresun'daki TEKNOFEST etkinliklerinde projelerini inceleyen Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın önerisi üzerine 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi'ne katılma fırsatı yakaladı.
Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) koordinasyonundaki Bilim Seferi'ne katılan lise öğrencileri, Beyaz Kıta'da 3 günlük saha çalışması yaptı. Collins Buzulu ve Ardley Adası'nı ziyaret eden öğrenciler, King George Adası'nda bulunan Şili'ye ait Escudero Üssü'ndeki bilim insanları ile bir araya gelerek iklim değişikliği konusunda sorular yöneltti. Öğrenciler, Antarktika'da kutup canlılarını ve buzullardaki erimeleri gözlemleme fırsatı da buldu.
Ekip sözcüsü Zeynep İpek Yılmaz, meşe ağacı palamudundan biyoplastik geliştirme projeleriyle ilgili olarak şunları söyledi:
"Biz çok fazla literatür taraması yaptık. Daha önce yapılan çalışmaları da inceledik. Gördük ki biyoplastik üretiminde gıda olarak tüketilen mısır, pirinç, buğday gibi materyaller kullanılıyor ve bunlar sürdürülebilir değil. Biz de ne kullanabiliriz diye düşündük. Meşe ağacı palamudunu Türkiye'de yaygın bulunduğu için tercih ettik. Meşe palamudunu ilk defa bir çizgi filmde sincaplar yerken görmüştüm ama asla bunu bir projede kullanıp bir biyoplastik üretip beni Antarktika'ya getireceğini düşünmezdim."
Antarktika'da deneyiminden de bahseden Lise Öğrencisi Yılmaz, "Farklı ülkelerin bilim üslerini, laboratuvarlarını ziyaret ettik, oradaki bilim insanlarının projelerini dinledik. Türk bilim insanlarımızın projelerini de dinledik, biz de onlara anlattık. Orada projemizi başarıyla gerçekleştirme fırsatı bulduk" dedi.
Yılmaz, Antarktika'da küresel ısınmanın etkilerini gördüklerini ifade ederek, "Bembeyaz bir kıta bekliyorduk ama öyle değildi küresel ısınmadan dolayı. Penguen kolonileri bekliyorduk, kolonilerde bir azalma varmış, penguenler daha güneye göç etmişler. Bizden binlerce kilometre uzakta yaşayan canlılara verdiğimiz zararı somut olarak gözlemledik. Bu yüzden ben daha çok çalışacağımızı, onları kurtarmak için daha yeni projeler üreteceğimizi düşünüyorum" diye konuştu.
