Bir asır aradan sonra 2'nci Maarif Kongre 2'nci Meclis'te toplandı. Kongre Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk ve Türk Eğitim Sendikası (Türk Eğitim-Sen) Genel Başkanı Talip Geylan'ın konuşmalarıyla başladı.
1'nci Maarif Kongresi'nin 100. yılında aynı ruh ve heyecanla 2'nci Maarif Kongresi, 2'nci Meclis'te toplandı. 15 Temmuz 1921'de Türkiye'nin dört bir tarafından gelen katılımcılar ile Ankara'da Maarif Kongresi toplandı. Bir asır aradan sonra gerçekleşen 2'nci Maarif Kongresi'nde de yaşanan toplumsal dönüşüm ve muasır medeniyet yolunda atılan adımların devamını önemi vurgulandı.
Kongreye Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, ÖSYM Başkanı Halis Aygün, MEB Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürü Adnan Boyacı, Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Talip Geylan'ın katıldı.
Tarihte yaşanan şartlarda dahi Türk milletinin içinden bir kurtarıcı çıkardığını aktaran Türk Eğitim Sen Genel Başkanı Geylan, "Milletlerin kendi milli hedefleri ve ihtiyaçları doğrultusunda eğitim modelleri belirlemeleri; bireyin ve toplumun kendini geliştirerek kendi ayakları üzerinde durmasının tek gerçek yolu olarak kabul edilmektedir. Ziya Gökalp'in dediği gibi, eğitimin ve hedefin milli olması, elzem olarak değerlendirilmelidir. Toplumsal kalkınmanın taşıyıcısı olan milli eğitim modeli, ülkenin bu alandaki bütün paydaşlarının katılımı ve önerileri ile oluşturulduğu takdirde, kapsayıcı ve bütünleştirici bir hüviyet kazanarak ülkenin ihtiyaçlarına karşılık verebilecektir. Türk milleti, geçmişte yaşadığı olumsuzlukları kendi içinden bir kurtarıcı çıkararak bertaraf edebilmiştir. Bir toplumun kendi geleneğinden getirdiği deneyimle, ideal insanı elde etmek için uyguladığı çocuk yetiştirme biçimi ve bunun bilgisi olarak çıkan eğitim kurumu, doğru yönlendirildiği ve mensuplarına imkan verildiği zaman meyvelerini cömertçe sunmaktadır. Bilge Tonyukuk, Bilge Kağan, Sultan Alparslan, Fatih Sultan Mehmet, Mustafa Kemal Atatürk, El Cezire, Ali Kuşçu, Gazi Yaşargil, Özlem Türeci, Aziz Sancar, Oktay Sinanoğlu, Cahit Arf, Canan Dağdeviren, Nurcan Taylan, Uğur Şahin gibi çok sayıda değeri tarihte ve bugün bünyesinde yetiştiren Türk milleti, tarihin kendisine biçtiği görevi, eğitim ve öğretim yoluyla sahip olduğu nitelikli insan hazinesi ile gerçekleşmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk gençliğine seslenirken "Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur" vurgusu, onun bu aziz milletin bütün zorlukları kendi öz kaynakları ile yenebileceğine olan güveninin en açık ifadesidir" ifadelerine yer verdi.
2'nci Maarif Kongresi'nin planlarının 2019'da başlandığını belirten Geylan, "Maarif Kongresi'nden sonraki süreçte 1923'ten 1926'ya kadar Heyet-i İlmiye toplantıları adı altında, 1939'dan 2014'e kadar da Milli Eğitim Şuraları olarak benzeri toplantılarla Türk Milli Eğitimi'ne dair süreçler işlenmiştir. Bilindiği üzere cumhuriyet tarihimiz boyunca Maarif Kongresi adıyla ikinci bir toplantı söz konusu değildir. Bu itibarla, başta Başöğretmen Atatürk olmak üzere hem 1. Maarif Kongresi'nin tüm emektarlarını minnetle anmak hem de Türk milli eğitiminin her husus ve aşamasına dair eğitimin paydaşlarını bir araya getirmek üzere 2019 yılında almış olduğumuz bir karar ile yüzüncü yıl dönümünde 2. Maarif Kongresi'ni düzenlemeye karar verdik" diye konuştu.
