Kahramanmaraş depremleri sonrasında depremin büyük yaralar açtığı 11 kentin gıda üretiminin devam etmesi ve bir gıda koridoruyla Türkiye'nin 81 iline ve dünyaya ulaşımı hayati önem kazandı. Türk ihracatçıları, depremzede çiftçilerin üretime devam etmeleri için ürünlerini öncelikli satın alarak üreticilere pozitif ayrımcılık yapacak.
Gıda koridoru tabiri Ukrayna-Rusya Federasyonu savaşı sonrasında dünya gündemini uzun süre meşgul etti. Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna arasında gerçekleştirdiği arabuluculuğun olumlu sonuçlanmasıyla Ukrayna'nın ürettiği ürünlerin bir gıda koridorundan dünyaya ulaşmasının formülü bulundu. Anadolu ve Mezopotamya topraklarının insanlık tarihinin ilk günlerinden bugüne gıda ambarı ve gıda koridoru konumunda olduğuna temas eden Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, deprem sonrasında da bu toprakların insanlık için üretkenliğini sürdüreceğini, bu toprakları işleyecek üreticilerin bölgede kalmasının sağlanması için gerekli tedbirlerin alınması gereğine dikkati çekti. Kahramanmaraş depremlerinin derin yaralar açtığı 11 ilin meyve, sebze, hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve diğer gıda ürünlerindeki üretim potansiyeli hakkında bilgi veren Uçak, Türkiye'nin meyve üretiminin yüzde 20'sini, sebze üretiminin yüzde 15'ini 11 ildeki üreticilerin karşıladığını aktararak "Pamuk, kayısı, badem, sofralık üzüm, narenciye ürünleri, karpuz, salçalık biber, kuru soğan, buğday, deprem bölgesinin üretimde domine ettiği ürünlerden sadece birkaçı. Türkiye 2022 yılında 25 milyar dolarlık gıda ihracatı yapmışken, depremden etkilenen 11 ilimiz 7,4 milyar dolarlık gıda ihracatı yaptı. Bu ihracatın devamlılığı, bu illerdeki üretimin devamına bağlı. Üretimin sürmesi için üreticilerimizin topraklarında kalması sağlanmalı" diye konuştu.
"Deprem bölgesindeki ürünlere ihracatta öncelik vereceğiz"
Deprem bölgesindeki üretimin sürmesi için ihracatçılar olarak her türlü desteği vermeye hazır olduklarını ifade eden Uçak sözlerini şöyle sürdürdü: "Deprem bölgesindeki gıda ürünlerinin dünyaya ulaşması ve bu yörelerin üretici konumunu sürdürmesi için zincirin tüm halkalarına büyük sorumluluklar düşüyor. Hükümetimizin bu yöreye özel teşvikleri hayata geçirmesi gerekiyor. Yerel yönetimler, kalkınma ajansları tüm kaynaklarını bu bölgelerdeki üreticilere yönlendirmeli, biz ihracatçılar olarak deprem bölgesindeki üreticilerimizin işlerinin başına dönmesi için elimizi taşın altına koymak istiyoruz. Bu bölgenin verimli topraklarında üretilecek ürünlerin ihracatına öncelik vereceğiz. Bu verimli topraklar ve bu toprakları işleyen çiftçilerimiz tarih boyunca insanlığın gıda ihtiyacını karşıladı. Bundan sonra da karşılamaya devam etmesi için çaba göstereceğiz."
Toplam gıda ihracatı 7,5 milyar dolar
Türkiye meyve üretiminin yüzde 20'si deprem illerinde yapılırken, ürünlere bakıldığında sofralık üzüm üretim miktarının yüzde 26'sı, kayısının yüzde 53'ü, bademin yüzde 34'ü bu illerde üretiliyor. Depremin derin yaralar açtığı 11 il sebze üretiminin yüzde 12'sini karşılıyor. Türkiye'nin karpuz üretiminin yüzde 30'u, salçalık biber üretiminin yüzde 28'i, kuru soğan üretiminin yüzde 16'sı bu bölgedeki topraklarda yetiştiriliyor. Tahıl ve diğer bitkisel ürünler incelendiğinde, deprem illeri buğday üretiminden yüzde 20, pamuk üretiminden yüzde 72 pay alıyor. Türkiye'nin örtü altı sebze üretim alanlarının yüzde 18'i deprem illerinde yer alırken, karpuz ve salçalık biber öne çıkan ürünler. Deprem illeri üretimden gelen güçlerini ihracata da yansıtmayı başarmış durumda. Depremin etkilediği 11 il, Türkiye'nin gıda ihracatından yüzde 30 pay alıyor. İhracatlarında da hububat bakliyat yağlı tohumlar sektörü 3,5 milyar dolarlık ihracatla liderken, yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri sektörü 1,1 milyar dolar ihracat gerçekleştiriyor. Bu yörenin toplam gıda ihracatı 7,5 milyar dolara ulaşıyor.
