Çiftçi, esnaf, üretici ekonomik krizin yansıdığı üretim maliyetlerin altında eziliyor. Maliyetler nedeniyle birçok zorluk yaşayan üreticiler fiyatları artırmaktan başka bir çare bulamıyor. Çay hasadına iki hafta kala Çay Sanayicisi İş Adamları Derneği (ÇAYSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Yılmaz Kar'dan zam uyarısı geldi. Yaş çay alım fiyatının 11 lira 30 kuruş olarak belirlendiğini hatırlatan Kar, "2008'de yaş çay alım fiyatı kilogram başına 83 kuruştu ve o zaman 67 sente tekabül ediyordu. Bugün yaş çay alım fiyatı 11.30 TL oldu ama 57 sente tekabül ediyor. Yani fiyatlarda 14 misli artış oldu ama alım gücünde yüzde 15 bir gerileme oldu. Maliyetlerin artışı mühtahsilin alım gücünü olumsuz yönde etkiliyor" dedi.
Bloomberg HT'de yayınlanan Akıllı Tarım programında açıklamalarda bulunan Kar, söz konusu durumun tüketiciye de yansıdığını vurguladı. Kar, şu anda raflarda kuru çayın fiyatının maliyetinin altında satıldığını ifade etti.
ÇAYIN 1 KİLOGRAM MALİYETİ 74 TL
5 kilogram yaş çaydan 1 kilogram kuru çay elde edildiğini hatırlatan Kar, şunları söyledi: "Bugün 1 fabrika 5 kilogram yaş çaya 56.5 TL ödeyecek. En mütevazi üretim maliyeti olarak yüzde 30 koyarsak çayın 1 kilogram maliyeti 74 TL'ye çıkıyor. Bugün raflarda 74 TL'ye Çaykur'un çayı da alınabiliyor, daha ucuz fiyatlarda çok kaliteli özel sektör çayı da satın alınabiliyor. Dolayısıyla şuan raflardaki çayın fiyatı 2023 üretim fiyatının çok altındadır. Tüketici bunu değerlendirebilir. Raflarda çaya zam el kulağında.
Üretim maliyetlerini yüzde 30 derken mütevazi olarak söyledim. Enerji, işçilik maliyetleri neredeyse yüzde 100 arttı. Çaykur'un üretim maliyeti 90 TL'nin üzerinde olur, 100 TL'ye yaklaşır. Özel sektörün maliyeti de muhtemelen 80 TL'nin üzerinde olur. Dolayısıyla yüzde 100'e yakın bir artış bekliyorum."
İstanbul Haber Ajansı