ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’da kendilerine mal satan ülkelere uygulayacakları gümrük vergilerini açıkladı. Trump’ın açıklamasına göre Vietnam’a yüzde 46, Çin’e yüzde 34, Japonya’ya yüzde 24, AB ülkelerine ise yüzde 20, Türkiye’ye ise en düşük olan yüzde 10 oranında tarife uygulanacağı görüldü. Bu yeni vergi oranının Türkiye’ye etkilerini kaleme alan Hürriyet yazarı Sefer Levent, Uzak Doğu ülkelerinde iş gücünün Türkiye’ye kayabileceğini ifade ederek şunları kaydetti: “ABD ile Türkiye halihazırda karşılıklı yüzde 10 gümrük tarifesi uyguluyordu.
Kimi çevreler yüzde 10’luk yeni oranın, olan vergilere ilave olacağını savunurken (10 puanlık artış daha) kimileri yeni tarifenin bir değişikliğe neden olmayacağını ileri sürdü. Ancak temelde konuyu şöyle özetlemem sanırım yanlış olmaz: ABD’nin Türkiye için açıkladığı yüzde 10’luk tarifenin yeni tarafı ‘asgari’ olması. Yani daha önce yüzde 10’dan düşük tarife uygulanan mallara da artık yüzde 10’luk tarife uygulanacak. Yüzde 10’luk tarifeye tabi mallarda bir değişiklik olmayacak.
ABD’nin Türkiye’den çelik ürünleri ithalatı, halihazırda yüzde 25 oranında gümrük vergisine tabi. Bu oranda da bir değişiklik olmayacak. Yani temelde Türkiye için çok radikal bir değişiklik söz konusu değil. Yeni vergi tarifelerini düşünürsek Türkiye’nin rekabet ettiği ülkeler artık ABD’ye daha pahalıya mal satmak zorunda kalacak. Bu durum Türkiye için bir avantaj olabilir. Türkiye’nin avantajlı konuma gelmesiyle Çin ve diğer Uzak Doğu ülkelerinde üretim yapan markaların Türkiye üretimini de artık düşünebileceğini söyleyebiliriz.
KARŞI CEPHE NASIL ETKİLENİR?
ABD’nin Avrupa Birliği’ne, Japonya, Çin, Vietnam gibi Uzak Doğu ülkelerine uygulayacağı yeni gümrük tarifeleri dengeleri çok değiştirecek. ABD’ye ihracat yapan bu ülkelerin maliyetlerinin artacağına, ihracatlarının gerileyeceğine kuşku yok. En büyük korku ise enflasyon. ABD’den her ne kadar ‘karşılık vermeyin’ uyarısı gelse de karşı cephe misillemeye hazırlanıyor. İlk kurşun AB’den geldi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, karşılıklı tarifelerin muazzam sonuçlar doğuracağına işaret ederek, “Küresel ekonomi büyük zarar görecek, belirsizlik artacak ve korumacılık daha fazla yükselecek. Bunun sonuçları dünya çapında milyonlarca insan için korkunç olacak. Milyonlarca vatandaş daha yüksek market faturalarıyla karşı karşıya kalacak. İlaçlar ve ulaşım daha pahalı olacak. Enflasyon artacak. Aynı zamanda, karşılık vermeye de hazırız. Çelik üzerindeki tarifelere yanıt olarak ilk karşı önlem paketini zaten tamamlıyoruz. Şimdi, müzakereler başarısız olursa çıkarlarımızı ve işletmelerimizi korumak için daha fazla karşı önlem almaya hazırlanıyoruz” diye konuştu.
Ursula von der Leyen’den uzunca bir alıntı yaptım ama sanırım karşı cephedeki durumu net bir şekilde ortaya koydu. Japonya, Çin, Vietnam ve dünyanın dört bir tarafından gelen benzer tepkiler ticaret savaşında işlerin kızışacağını net bir şekilde gösteriyor”
TİCARET BAKANI ÖMER BOLAT: "AVANTAJ SAĞLAR"
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ABD'nin Türkiye'ye uygulayacağını açıkladığı gümrük vergisi ile ilgili değerlendirme yaparak, yüzde 10 ek gümrük vergisinin kötünün iyisi olarak değerlendirilebileceğini söyledi. Bolat, ABD Ticaret Bakanlığı ve Ticaret Temsilcisi ile yapılacak müzakerelerde, bu ek vergilerin kaldırılması için gerekli adımların atılacağını ifade etti.
Öte yandan rakip ülkelere daha yüksek vergi getirilmesinin Türkiye'ye bir miktar rekabet avantajı sağlayabileceğini dile getiren Bolat, "15 milyar dolarlık ABD yatırımları Türkiye'de. Türkiye'den de ABD tarafına giden 11 milyar dolarlık doğrudan yatırımlar söz konusu. Karşılıklı ticarette 35 milyar doları bulduk. Bunun içinde ABD'nin 2,4 milyar dolar dış ticaret fazlası var" dedi.
TÜRKİYE'NİN MART AYINA İLİŞKİN DIŞ TİCARET VERİLERİ
Mart ayına ait dış ticaret verilerini açıklayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mart ayında tarihin en yüksek 2. mart ayı ihracat rakamı elde edildiği duyurdu. Mart ayına ait ihracat rakamı 23.4 milyar dolar olarak açıklandı.
Bakan Bolat'ın açıklamasının satır başları şu şekilde:
- Aylık ihracatlarda cumhuriyet tarihinin en yüksek 5. ihracatı.
- Mart ayıyla birlikte son 22 ayın 13'ünde aylık ihracat rekoru kırılmış oldu.
- Yıllıklandırılmış yani son 12 ayda mal ihracatında 263,4 milyar dolar mal ihracatı yapıldı. Bu da yıllıkta yüzde 2,1'lik bir artış demektir.
- Bayramdan 2 gün önce 28 mart cuma günü tam 2 milyar 65 milyon dolar günlük ihracatla 101 yıllık cumhuriyet tarihinin en yüksek 2. günlük ihracat rakamı elde edildi.
- 35 milyon dolar daha olsaydı en yüksek ihracat rakamı olacaktı.
- Dış ticaret açığı ise 7,3 milyar dolar.
- Mart'ta ithalatımız %2,3 artışla 30,7 milyar dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı Mart ayında %76,3. Mart ayında dış ticaret açığı %0,5 azalışla 7,3 milyar dolar oldu.