Uluslararası bilim insanlarının oluşturduğu World Weather Attribution (WWA) bünyesindeki araştırmacılar, Uluslararası Afet Veritabanındaki en ölümcül 10 hava olayına odaklanarak, iklim değişikliğinin bu hava olaylarının üzerindeki etkisini inceledi.
Bu kapsamda, dünyada son 20 yılda yaşanan üç tropik siklon, dört sıcak hava dalgası, bir kuraklık ve iki sel analiz edildi.
Buna göre, insan faaliyetlerinin yol açtığı iklim değişikliği son 20 yılın en ölümcül 10 aşırı hava olayının tümünü şiddetlendirdi ve 570 binden fazla insanın hayatını kaybetmesinde rol oynadı.
Somali'de 2011'de yaşanan şiddetli kuraklık 258 binden fazla insanın ölümüne yol açarken, son 20 yılın ikinci en ölümcül hava olayı olan Myanmar'da 2008'de görülen Nargis Siklonu 138 bin kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Rusya'da 2010'da, Avrupa'da 2022 ve 2023'te görülen aşırı sıcak hava dalgaları, Libya'da geçen yıl yaşanan Daniel Fırtınası, Filipinler'de 2013'te etkili olan Haiyan Tayfunu, 2013'teki Hindistan selleri, Fransa'da 2015'te görülen aşırı sıcak hava dalgası ve 2007'de Bangladeş'te görülen Sidr Siklonu, son 20 yılda iklim değişikliğinin şiddetlendirdiği en ölümcül 10 hava olayı arasında yer aldı.
Araştırmacılar, resmi istatistiklerde rapor edilmeyen milyonlarca sıcaklık kaynaklı ölüm olabileceğinden, bu hava olaylarından kaynaklanan ölümlerin büyük ölçüde düşük tahmin edildiğine işaret etti.
Araştırmacılar ayrıca 570 bini aşan bu ölümlerin çoğunun önlenebilir olduğunu ve tüm ülkelerin aşırı hava olaylarına uyum sağlama çabalarını artırması gerektiğinin altını çizerek, fosil yakıt kullanımının hızla sonlandırılması çağrısı yaptı.
"Fosil yakıtlara bağlı kalan liderler için uyandırma çağrısı olmalı"
Londra Imperial College Grantham Enstitüsü İklim Değişikliği ve Çevre Bölümü İklim Bilimi Kıdemli Öğretim Görevlisi ve WWA Eş Kurucusu Friederike Otto, araştırmaya ilişkin değerlendirmesinde, iklim değişikliğinin uzak bir tehdit olmadığını belirtti.
Otto, "İklim değişikliği 570 binden fazla insanın ölümüne neden olan aşırı hava olaylarını daha da kötüleştirdi. Bu çalışma, gezegeni ısıtan ve yaşamları yok eden fosil yakıtlara bağlı kalan siyasi liderler için bir uyandırma çağrısı olmalı. Petrol, gaz ve kömür yakmaya devam edersek acı da devam edecek" uyarısında bulundu.
Kızıl Haç Kızılay İklim Merkezi'nin Kentsel ve Atıf Bölümü Başkanı Roop Singh de her ülkenin geleceğe hazırlanması gerektiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:
"Erken uyarı sistemlerine yatırım yapmak, eskimiş altyapıyı güncellemek ve politikalarımızı en savunmasız kesimleri destekleyecek şekilde yeniden yönlendirmek, aşırı hava olaylarının etkilerini büyük ölçüde azaltabilecek temel eylemler. Ama sonuçta, emisyonları azaltmamız gerekiyor. Isınmanın her derecesinde, ülkeler ne kadar hazırlıklı olurlarsa olsunlar, onları uçurumun eşiğine itecek daha fazla rekor kıran olay göreceğiz."
İstanbul Hbaer Ajansı
