Şiir yazan 25 Osmanlı padişahının şiirleri " Saraydan Şiirler" isimli bir kitapta toplandı.
Merhum tarihçi Vahid Çabuk tarafından kaleme alınan kitapta, Yıldırım Bayezid'den Sultan Mehmed Reşad'a toplam 25 Osmanlı padişahının hayat hikâyeleri ve şiirleri yer alıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş tarafından yayınlanan kitap, Osmanlı Hanedanı'nın şiir dünyasının kapılarını aralıyor.
Kitapta yer alan bilgilere göre: Osmanlı padişahlarından kimi marangozlukta, kimisi kuyumculukta, kimisi müzikte, kimisi de şiirde önemli eserler vermiş.Fatih Sultan Mehmed, Avnî; Kanuni Sultan Süleyman, Muhibbî; Genç Osman, Farisî; II. Mahmud, Adlî mahlaslarını kullanarak şiirler kaleme almış.Osmanlı sultanlarının şiirlerinde aşk, tasavvuf, inanç, efsane ve peygamberler tarihi gibi klasik unsurlar dikkat çekiyor.
HANEDANIN İLK ŞİİRİ
Padişahların hayat hikâyelerine de yer verilen kitapta, Osmanlı padişahları arasında ilk şiir söyleyenin II. Murad olduğu belirtiliyor. Murâdî mahlasıyla şiirler yazan sultan hakkında Tezkireci Latîfî şunları söylemektedir: "Her ne kadar kendileri nadiren şiir söylerse de saltanatı süresince şiir ileri seviyede rağbet buldu. Rivayet edilir ki haftada iki gün şair ve bilginleri toplayıp dikkat ve iltifatla, baştan sona dinler, tartışmayı başlatmak için de her hafta her konu için tartışmacılar tayin edermiş."
FATİH'İN ŞİİRLERİNDE "LİRİZM" ETKİSİ
Güzel sanatların çeşitli dallarıyla ilgilenen Fatih Sultan Mehmed (1432-1481) de özellikle resme, şiire ve müziğe büyük önem vermiştir. Fatih, Avnî mahlasıyla şiirler yazmıştır. Fatih'in şiirlerinde Şeyhî ve Ahmed Paşa'nın etkisi görülmektedir. Sultanın şiirlerinde derin bir lirizm ve samimiyet ön plana çıkmaktadır. Şair sultan iç alemindeki muhasebeyi ortaya koymaktadır:
İmtisâl-i câhidû fi'llâh olupdur niyyetim
Dîn-i İslâm'ın mücerred gayretidir gayretim
Fazl-ı Hakk u himmet-i cünd-i ricâullâh ile
Ehl-i küfri ser-te-ser kahr eylemekdir niyyetim
Enbiyâ vü evliyâya istinâdım var benim
Lütf-ı Hak'dandır hemân ümmîd-i feth ü nusretim
Nefs ü mâl ile n'ola kılsam cihânda ictihâd
Hamdüli'llâh var gazâya sad hezârân rağbetim
Ey Mehemmed mu'cizât-ı Ahmed-i Muhtâr ile
Umaram gâlib ola a'dâ-yı dîne devletim
OSMANLI PADİŞAHLARININ İLK DİVANI:ADNÎ DİVANI
Kitaptan edinilen bilgilere göre: Fatih'in halefi II. Bayezid alim ve sanatkar bir sultandı. Adnî mahlasıyla şiirler yazan ve bir "Divân" tertip eden II. Bayezid, Türkçe'nin Çağatay lehçesini ve Uygur harflerini de biliyordu. Adnî Divânı, aynı zamanda Osmanlı padişahları tarafından tertip edilen ilk divandır. Kardeşi Cem Sultan'la saltanat mücadelesine girişen ve uzun süre bir çok karışıklıkla mücadele eden II. Bayezid'in Cem Sultan'la manzum mektuplaşmaları da bilinmektedir.
